Zichtbaarheid

Pride, Roze zaterdag: een paar dagen per jaar zijn we in de meerderheid. Iedereen kan zien dat we bestaan, daar zorgen de media wel voor. Maar buiten de Pride om mogen we vooral niet opvallen. En doe je dat wel, ben je bijvoorbeeld zichtbaar trans, dan word je vaak uitgescholden, gekleineerd of zelfs mishandeld.

Wat dat betreft ben ik blij met mijn passing privilege. Tenzij ik in mijn nakie ga rondlopen, bedenkt niemand uit zichzelf dat mijn lichaam vroeger niet bij mijn identiteit paste.

Jarenlang heb ik daar met volle teugen van genoten. Ik vertelde het niemand, zelfs goede vrienden niet. Waarom zou ik? Ik werd nu eindelijk gezien als de man die ik altijd al was; als ik zichtbaar trans zou zijn, gingen de mensen me vast weer anders behandelen.

Zo leefde ik mijn leven. Soms bang dat het uit zou komen of nerveus dat mijn lichaam me zou verraden, maar over het algemeen ontspannen.

Hoe vaker ik andere transmensen sprak, hoe meer ik besefte dat niet iedereen het zo makkelijk had. En wanneer ik ‘incognito’ met (cis)mensen sprak, merkte ik hoe weinig ze wisten over transgender personen. Niet zo gek natuurlijk: de meeste mensen kennen ons alleen uit de media en de media laten een beperkt beeld zien.

Op een gegeven moment begon dat me toch zo te irriteren, dat ik een tegengeluid wilde laten horen.

Ik schreef Aldus Sybren, een autobiografische roman gebaseerd op mijn leven na de transitie. Enerzijds wilde ik daarmee het beeld dat het algemene publiek had van ‘de transgender’ nuanceren. Anderzijds hoopte ik dat ik transgender personen herkenning en hoop kon bieden.

Maar dan moest ik wel mijn onzichtbaarheid opgeven, en dat was nog moeilijker dan een boek schrijven. Ik had geen idee hoe de mensen zouden reageren die ik het nooit had verteld én ik was bang voor haatberichten op social media… Kortom: ik wist niet hoe mijn leven zou veranderen, net zoals ik dat niet wist voordat ik in transitie ging.

Het besef dat ik door zichtbaar te worden meer mensen kon helpen, dan wanneer ik stealth (volledig leven volgens mijn genderidentiteit en niet zichtbaar zijn als trans) zou blijven, trok me uiteindelijk over de streep. En toen lezers me lieten weten dat het zo’n opluchting was om hun eigen gevoelens verwoord te zien, of dat ze hun geliefde of familielid nu beter snapten, wist ik dat dit het risico waard was geweest.

Dankzij mijn boek kon ik in de media – met interviews, artikelen en fotoshoots – mijn boodschap verder uitdragen: we zijn allemaal mensen, met dezelfde verlangens en doelen als cisgender mensen, en we zijn allemaal uniek.

Ik blijf me inzetten voor een beter, genuanceerder beeld van transgender personen in de media, maar daarmee had ik nooit kunnen beginnen zonder eerst zichtbaar te worden.