Hoe vind je je eigen, nieuwe naam?
Van algoritme tot babynamenboekje
Tekst en illustraties: Jan Broekhuizen
What’s in a name? Veel, zeker voor transmensen. Het loslaten van de oude, ‘dode’ naam is voor hen namelijk een belangrijke stap in de zelfontplooiing. Aan de keuze van mijn eigen, nieuwe naam is een lang proces van denken voorafgegaan. Ik wilde niet helemaal van mijn geboortenaam afstappen, vooral omdat ik naar verschillende familieleden ben vernoemd. Dat vind ik juist heel mooi. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een variatie op mijn geboortenaam. Tijdens die zoektocht vond ik verschillende namen: vooral namen die óf niet bij mij pasten, óf veel te genderspecifiek waren, en ik zag mezelf niet door het leven gaan als Johan of Hanne. Daarom koos ik uiteindelijk voor een verkorting van mijn oude naam: ik stel me nu voor als Jan. Voor mij en mijn omgeving was dat handig, want veel vrienden noemden me al zo.
Hoe kiezen andere transmensen hun nieuwe naam? Hoe hebben ze die gevonden? Evan, Tess, Eus en Mik vertellen je hoe zij dat hebben gedaan.
Evan Johannes Arnoldus (30 jaar, hij/hem)
Mijn moeder wilde mij vroeger Eva of Laura noemen. Laurens leek me niets, maar de Engelse naam Evan heb ik altijd mooi gevonden. Toen ik van mijn oude naam af wilde, besloot ik die te gebruiken, maar dan op z’n Nederlands uitgesproken. Johannes is de eerste naam van mijn stiefvader. Ik heb zijn naam genomen uit respect voor hem, omdat hij voor mij meer een vader is dan mijn biologische vader. Arnoldus is de naam van mijn opa. Hij leeft helaas niet meer, maar ik vond het een passende naam. Toen ik werd geboren, wilde mijn moeder altijd Annelies in mijn naam gebruiken: de naam van haar moeder. Maar mijn biologische vader wilde dat niet. Uit respect voor mijn moeder en mijn opa heb ik nu de naam van mijn moeders vader gekozen: Arnoldus.
Waar heb je je naam gevonden?
Ik kan me niet meer herinneren waar ik Evan voor het eerst zag. Ik gebruikte deze naam voor het eerst toen ik veertien of vijftien was, voor een personage in role playing games en fan fictions. Toen ik uit de kast begon te komen, vroeg ik mijn beste vrienden of ze mij Evan wilden noemen. Zo kon ik peilen hoe dat aanvoelde. Toen ik er zeker genoeg van was, heb ik openbaar mijn naam veranderd.
Is een bepaalde reactie op je naam je bijgebleven?
Voordat ik mijn hormoontherapie begon, zei iemand tegen me dat hij niet wist dat Evan een meisjesnaam was… Mensen vragen wel eens hoe ik op de naam gekomen ben, en dan leg ik het uit. Als vrienden naar mijn dode naam vragen, vertel ik ze eerst dat het niet zo netjes is om daar naar te vragen. Als ik ze genoeg vertrouw en mijn dode, oude naam toch vertel, vinden ze unaniem dat die naam echt niet bij mij past. Ik heb zelf ook altijd een hekel aan die naam gehad, niet eens alleen vanwege genderdysforie.
Wist je dat… de studie die de betekenis, de oorsprong en de verspreiding van namen onderzoekt onomastiek heet? Dit komt van het Griekse ónoma, dat betekent: naam!
Tess (40 jaar, zij/haar)
Waarom heb je juist voor deze naam gekozen?
Ik wilde graag een voornaam die dichtbij de naam lag die mijn ouders me hebben gegeven. Ik heb negenendertig jaar Thomas geheten, dus ik ben er toch aan gehecht. Het moest dus een korte naam zijn, beginnend met een T, eindigend op een S.
Waar heb je je naam gevonden?
Ik ben een praktisch aangelegde IT-er. Geloof het of niet, maar een klein beetje programmeren heeft me geholpen. Niet zo’n romantisch verhaal, hè? Met een simpele zoekopdracht en een tekstbestand met meisjesnamen was het antwoord snel gevonden: $ grep “^T.*s$” names.txt. TESS! Monosyllabisch en lekker pakkend. Ja, dat lag me wel! Het riep bij mij associaties op van een meid die niet bang is om luidruchtig te zijn of om uitgesproken meningen te hebben. Bonuspunt: de hoofdpersoon in de film Working Girl heet ook Tess.
Is een bepaalde reactie op je naam je bijgebleven?
Pffft, ja! Ik heb de mazzel dat ik vanuit mijn werkgever een Tesla mag rijden. Omdat de auto er eerder was dan mijn naamsverandering, kreeg ik minstens twee keer de vraag of ik mezelf naar mijn auto heb vernoemd.
Wist je dat… in sommige delen van Europa het vieren van de naamdag belangrijker is dan een verjaardag? Daar is een complete kalender voor. Wie bijvoorbeeld Dominica of Norbert heet, mag op 6 april een feestje vieren.
Eus Nehalennia Jean (48 jaar, hijzij/hemhaar of hij/hem)
Waarom heb je juist voor deze naam gekozen?
Ik vond Eus wel lekker genderneutraal. Nehalennia wilde ik zo houden, omdat ik het een prachtige naam vind en omdat ik ook iets vrouwelijks wilde behouden. Dat is de naam van een Zeeuws-Romeinse-Keltische godin, want ik ben in Zeeland geboren. En Jean is het mannelijke gedeelte. Dat komt van mijn oma Johanna, die inmiddels overleden is. Een genderneutrale, een vrouwelijke, en een mannelijke naam dus.
Waar heb je je naam gevonden?
De naam heeft mij gevonden! Bijna al m’n vrienden noemen me al meer dan vijfentwintig jaar Eus, omdat ze Eugenie te lang vonden of niet bij mij vonden passen. Ik wilde geen Eugène heten, want zo heette mijn vader al.
Is een bepaalde reactie op je naam je bijgebleven?
In het buitenland kunnen mensen Eus vaak niet onthouden of uitspreken. Dan zeg ik meestal dat ze zelf maar iets moois moeten verzinnen, dat bij me past.
Wist je dat… in Portugal, Duitsland, Denemarken en IJsland genderneutrale namen niet zijn toegestaan?
Mik (27 jaar, hij/hem)
Waarom heb je juist voor deze naam gekozen?
Mik klopt gewoon. Ik heb de naam Mees nog overwogen, maar die is iets te zacht voor mij, dus werd het Mik. De naam staat volledig los van mijn dode naam. Helaas is mijn nieuwe voornaam nog niet officieel. Voordat ik mijn naam en geslacht wettelijk kan veranderen, moet ik mijn geboorteakte uit Zuid-Afrika – waar ik geboren ben – zien te ontvangen. Dit duurt nu al maanden, met het gevolg dat ik nog regelmatig met mijn dode naam wordt aangesproken. Voor mij één van de weinige momenten waarop ik nog dysforie ervaar.
Waar heb je je naam gevonden?
Mijn vrouw en ik hadden Mik bedacht als naam voor onze mogelijke baby. Toen ik over mijn eigen naam ging nadenken, kwam ik er achter dat geen naam zo goed bij me past als deze! Ik besprak het met mijn vrouw en zij reageerde gelukkig meteen enthousiast.
Is een bepaalde reactie op je naam je bijgebleven?
Ik vond het raar dat mensen me in het begin soms Kim noemden, in plaats van Mik. Verder vind ik het heel leuk om te horen dat mensen Mik goed bij mij vinden passen!
